ମୟୂରଭଞ୍ଜର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ‘ମୁଢ଼ି ମାଂସ’

ଭଳିକି ଭଳି ସୁସ୍ୱାଦୁ ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟଞ୍ଜନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ଏବଂ ପରଷିଦେବାରେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶା ବେଶ୍ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ପୁରୀ ଅଭଡ଼ା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ରସଗୋଲା, ଛେନାପୋଡ଼ ଆଦି ଅନେକ ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟ ଦେଶ ତଥା ଦେଶ ବାହାରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଅର୍ଜନ କରିପାରିଛି । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ‘ମୁଢି ମାଂସ ‘ । ନାଁ ଟିକୁ ଶୁଣିବା କ୍ଷଣି ହିଁ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଆଙ୍କି ହୋଇଯାଏ ଖାସି ମାଂସର ଚିତ୍ର । ଏହି ମୁଢି ମାଂସ, ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟ, ଯାହାକି ଓଡ଼ିଶାର ଉତ୍ତର ଭାଗରେ ବିଶେଷ କରି ମୟୂରଭଞ୍ଜରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ଏହାକୁ ନେଇ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଇତିହାସରେ ବହୁ ଅବଦାନ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଏହି ଖାଦ୍ୟ ସହିତ ଲୋକଙ୍କର ଭାବ ପ୍ରବଣତା ଯୋଡ଼ି ହୋଇ ରହିଛି ଏବଂ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ବସିନ୍ଧା ମାନେ ଏହାକୁ ନେଇ ଗର୍ବ ମଧ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି ।

ଉତ୍ପତ୍ତି:- ବାରିପଦା ମୁଢ଼ି ମାଂସର ବିବର୍ତ୍ତନ ଇତିହାସ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଅନେକ କାହାଣୀ ଅଛି । କିଛି ଲୋକ ଏହାକୁ ମୋଗଲମାନଙ୍କ ଉପହାର ଭାବରେ ଦର୍ଶାଇ ଥାଆନ୍ତି । ଅନେକଙ୍କ ମତରେ ମୟୂରଭଞ୍ଜର ରାଜା ମହାରାଜାଙ୍କର ଏହା ଦାନ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ପ୍ରକୃତରେ ଏହା ୧୯୬୯ ମସିହାରେ ମୟୂରଭଞ୍ଜର କାର୍ତ୍ତିକ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରାଙ୍କ ଦ୍ବାରା ତିଆରି ହୋଇଥିଲା । ସେହି ସମୟରେ ମାଂସକୁ ନେଇ ଅନେକ ପ୍ରକାର ବ୍ୟଞ୍ଜନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଥିଲା । ସବୁ ଠାରୁ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ଅଲଗା ରୂପେ ସେହି ମଟନ୍ କୁ ରନ୍ଧିବାର ପ୍ରଣାଳୀ ଖୋଜୁଥିଲେ କାର୍ତ୍ତିକ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା । ପ୍ରଥମେ ସେ ମାଂସ ତିଆରି କରିବାର ପଦ୍ଧତିକୁ ବଦଳାଇଲେ । ଘରେ ଥିବା ପତଳା ଗ୍ରେଭିରୁ ସେ ଏକ ମୋଟା ଗ୍ରେଭି ପାଇଁ ପ୍ରଣାଳୀ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଇଚ୍ଛାରେ, ମାଂସର ଗୋଡ଼, ଛାତି ଏବଂ କଲିଜା ଅଂଶକୁ ବ୍ୟବହାର କଲେ । ପରେ ସେଥିରେ ନିଜ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମସଲା ମିଶାଇ ତିଆରି କଲେ ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ମୋଟା ଗ୍ରେଭି । ଏବଂ ସେହି ମାଂସ ସହିତ ସେ ପରସିଲେ ବାରିପଦାର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମୁଢ଼ି । ତାଙ୍କ ଦ୍ବାରା ପରିଚାଳିତ ହେଉଥିବା ଏକ ବଡ଼ ହୋଟେଲ ( ଗରମା ଗରମ ) ରେ ସେହି ମାଂସ ଗ୍ରେଭିର ଚାହିଦା ଖୁବ୍ ବଢ଼ିବାକୁ ଲାଗିଲା । ସମୟକ୍ରମେ ଦୀର୍ଘ ୫ଦଶନ୍ଧି ପରେ ମଧ୍ୟ ଏବେବି ସେହି ହୋଟେଲର ଏକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟ ରୁପେ ପରିଚିତ ହେଉଛି ମୁଢ଼ି ମାଂସ । ଯାହାକୁ ଏବେ ଏକ ମାଟି ପାତ୍ରରେ ମଟନ୍ ମସଲା ସହିତ ମାରିନେଟ କରି ଏକ ପାରମ୍ପାରିକ ଚୁଲିରେ ଏକ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରାନ୍ଧି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ । ଏହାର ପ୍ରସ୍ତୁତିର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଦକ୍ଷେପ ଏହାର ସ୍ଵଦରେ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଥାଏ । ମଟନ୍ ଗ୍ରେଭିରେ ତିଆରି, ପିଆଜ, କଞ୍ଚାଲଙ୍କା ଏବଂ ସତେଜ ଧନିଆ ସହିତ ମିଶ୍ରିତ ମୁଢ଼ିର ସ୍ଵାଦ ବେଶ୍ ମନଲୋଭା ହୋଇଥାଏ । ମୁଢ଼ି ଓଡ଼ିଶାର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ । ବିଶେଷ କରି ବାରିପଦା ମୁଢ଼ି ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ବହନ କରିଥାଏ । ଏହା ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟରେ ଜଳଖିଆ ଭାବେ ଖିଆଯାଇଥାଏ । ଯାହାକି ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଏବଂ ସ୍ୱଦେଶୀ ଉପାୟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି । ଏହାର ସର୍ବୋତ୍ତମ ରପ୍ତାନୀ ବାରିପଦାରୁ ହୋଇଥାଏ ।

ଦେଶ ତଥା ଦେଶ ବାହାରୁ ଆସୁଥିବା ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କୁ ଏହି ମୁଢ଼ି ମାଂସର ମିଶ୍ରଣ ବ୍ୟଞ୍ଜନଟି ବେଶ୍ ଆକର୍ଷଣୀୟ କରିଥାଏ । କେବଳ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ନୁହେଁ, ସାରା ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଏହି ଖାଦ୍ୟର ଚାହିଦା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି । ରାଜ୍ୟରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ଥିବା ଅନେକ ସ୍ବୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଖାଦ୍ୟକୁ ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା ଜାରୀ ରଖିଛନ୍ତି ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟରେ ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ ମଧ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ।